شخصیت اجتماعی هر فرد از بدو تولد شروع به شکلگیری میکند و در طول سالها، با تغییرات زیادی همراه میشود که هر یک از این تغییرات، فرم خاصی به هویت اجتماعی فرد میدهند. شخصیت هر فرد، در طول سالهای زندگی خود در معرض متغیرهای فراوانی قرار میگیرد که هر کدام به نحوی ادامهی مسیر هویتی وی را تعیین میکنند. یکی از این متغیرها که تاثیر مثبت زیادی بر رشد اجتماعی دانشآموزان دارد، مطالعهی غیردرسی است.
دانشآموزان، بخشی از جامعهای هستند که هر روزه، اتفاقات جدید و فراوانی برای ارائه دارد؛ این گروه، بیشترین تغییرات را از سوی عوامل محیطی و اجتماعی دریافت میکنند. پس روشن است که مطالعه بر روی آنها تاثیرات زیادی میگذارد و در روند رشد اجتماعی دانشآموزان، تغییرات واضحی ایجاد میکند.
اهمیت مطالعه برای دانشآموزان
مطالعه برای تمامی سنین، از جمله واجباتی است که باید حتما در برنامهی روزمره افراد قرار بگیرد اما مطالعه دانشآموزان از این جهت حائز اهمیت بیشتری است که این افراد، بیشترین اثرپذیری را نسبت به سایر گروههای سنی دارند پس بهتر است این تاثیرات توسط کتابها و با مطالعه شکل پذیرند تا عقاید منفی و آسیبرسان فرصت نداشته باشند که خود را نشان دهند. همچنین مطالعه علاوه بر تاثیر بر رشد اجتماعی دانشآموزان، از مزایا بسیار دیگری نیز برای آنها برخوردار است که از آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: افزایش خلاقیت، اعتماد به نفس و قدرت تصمیمگیری
تاثیر مطالعه بر رشد اجتماعی دانشآموزان
مطالعه کتاب، پلی به سوی آیندهای روشن برای دانشآموزان است. دلایل زیادی برای توجیه این اهمیت ذکر شدهاند که با بررسی آنها میتوانیم نتیجه بگیریم که روند پیشروی رشد اجتماعی دانشآموزانی که مطالعات غیردرسی داشتهاند، فرآیند راحتتر و بهتری نسبت به افرادی بوده است که در این مسیر، مطالعه نداشتهاند. کارشناسان با بررسی رابطه بین کتابخوانی و رشد اجتماعی دانشآموزان به نتیجه رسیدهاند که مطالعه چگونه بر زندگی فرد و تصمیمات وی، تاثیر میگذارد و مسیری متفاوت را برای وی رقم میزند.
رابطه میان کتابخوانی و رشد اجتماعی دانشآموزان
مطالعه کتابهای غیردرسی، از جمله مواردی است که این روزها متاسفانه به ندرت در میان دانشآموزان دیده میشود. عمده آنها، وقت خود را به مطالعه درسی اختصاص میدهند و بسیاری از دانشآموزان نیز هرکاری به غیر از درس خواندن را هدر دادن وقت خود میدانند. در صورتی که کتابخوانی، نه تنها به بهتر درس خواندن و افزایش ساعات مطالعه بهینه کمک میکند، بلکه در کنار این موارد، به دانشآموزان کمک میکند که خود را بهتر بشناسند، برای آینده تصمیمات مفیدی بگیرند و هدف خود را از درس خواندن، تعیین کنند.
دلایل اهمیت مطالعه برای رشد اجتماعی دانشآموزان
همانطور که ذکر شد، بررسی دلایل اهمیت کتابخوانی دانشآموزان از جهات بسیاری مورد توجه قرار گرفته است و کارشناسان با تحلیل آنها، به نتایج مهمی رسیدهاند. این روزها از کتابخوانی به عنوان سریعترین راه برای افزایش رشد اجتماعی دانشآموزان نام برده میشود.
افزایش قدرت خلاقیت دانشآموزان
خلاقیت، مهمترین ویژگی برای هر فرد است و افراد، باید به این موضوع توجه بیشتری کنند اما متاسفانه بسیاری از اشخاص فکر میکنند که خلاقیت فقط مخصوص کارهای هنری است در حالیکه این موضوع، حتی برای حل مسائل روزمره زندگی نیز به درد میخورد. در نظر داشته باشید که خلاقیت، باعث میشود که فرد بتواند راحتتر به راههای آسان برای حل مشکلات برسد و این موضوع سبب آرامش خاطر وی نسبت به آیندهای مطمئن میشود.
به دست آوردن قدرت تصمیم گیری بالا
شاید مهمترین عامل برای رشد اجتماعی دانشآموزان، قدرت تصمیمگیری وی باشد. دانشآموز باید قادر به تشخیص میان اتفاقات مثبت و منفی باشد، همچنین او باید بتواند با سنجیدن شرایط، تمامی عوامل را در نظر بگیرد و آنها را در تصمیمگیری خود دخیل سازد. کتاب خواندن، با افزایش قدرت ذهنی و تمرکز فرد، وی را قادر میسازد که بتواند به سادگی نسبت به گرفتن مهمترین تصمیمات زندگی خود، اقدام کند و آیندهای روشن را برای خود و حتی اطرافیان، تضمین کند. در نتیجه این قدرت تصمیمگیری، رشد اجتماعی دانشآموزان با سرعت و کیفیت بهتری به وقوع میپیوندد.
هدفمند شدن
کتابها زندگیهای متفاوتی را به ما نشان میدهند که درنتیجه تصمیمات افراد به وجود آمدهاند. دانشآموزان با کتابخوانی میتوانند به سادگی متوجه اهمیت هدف داشتن در زندگی شوند و مشخص کردن آن را در لیست اولویتهای خود قرار دهند. رشد اجتماعی دانشآموزان در نتیجه همین اتفاقات و در راستا رسیدن به هدفی معین، صورت میپذیرد و افراد را از بلاتکلیفی و سردرگمی، نجات میدهد.
هویت سازی
رشد اجتماعی دانشآموزان با عاملی به جز هویت قوی و مستقل، امکانپذیر نیست. فرد باید نسبت به خود تصمیماتی که میگیرد، اطمینان زیادی داشته باشد تا بتواند در جهت رسیدن به اهدافی که برای آینده ترسیم کرده، قدم بردارد. این اتفاق، درنتیجه هویت سازی ممکن میشود. منظور از هویتسازی، پررنگ ساختن ویژگیهای اجتماعی و شخصی فرد از جمله مشخص بودن علایق و داشتن اعتماد به نفس کافی، است.
افزایش توانایی مدیریت بحران
مدیریت بحران و کنترل احساسات در موقعیتهای حساس زندگی، از جمله ملزوماتی است که یک فرد برای داشتن آیندهای مطمئن، باید داشته باشد. کتاب خواندن با نشان دادن شرایط متنوعی که افراد در آن قرار گرفتهاند، چگونگی تصمیمگیری آنها و نتیجهی این رفتار، دانشآموزان را قادر میسازد تا بتوانند در مواجه با موقعیتهای سخت و بحرانی در زندگی روزمره خود، به سادگی آنها را مدیریت کنند و با بهترین وضعیت، خود را از این موقعیت بحرانی به شرایط پایدار برسانند.
کتابخوانی، بهترین مکمل برای رشد اجتماعی دانشآموزان
در نظر داشته باشید که کتاب خواندن فقط به عنوان یک یار کمکی در رشد اجتماعی دانشآموزان تاثیر میگذارد و بخش اصلی شکلگیری هویت اجتماعی هر فرد، فقط در موقعیتهای مختلف زندگی و افرادی که با آنها رودررو میشود، صورت میپذیرد. اما این موضوع، نه تنها از اهمیت کتابخوانی نمیکاهد بلکه آن را پررنگتر نیز میکند زیرا کتاب خواندن، مانند یک دارو مکمل بر رشد اجتماعی دانشآموزان تاثیر میگذارد و به آسان طی شدن این مسیر، کمک فراوانی میکند. همچنین باید بدانید که کتاب خواندن، مثل یک فیلتر برای اتفاقات روزمره فرد عمل میکند و برای آرامش بیشتر ذهن، به کمک فرد میآید که این موضوع خود به عنوان علتی برای افزایش کارکرد ذهن دانشآموزان در نظر گرفته میشود.