آیا تاکنون نقش خیریه‌های تحصیل محور در زندگی کودکان کار فکر کرده‌اید؟ طبق بیانیه رئیس محترم اداره بهزیستی تهران، کودکان کار از جمله معضلاتی هستند که در شهرهای بزرگ مانند تهران و شهر ری، به وفور دیده می‌شوند. این کودکان بنا بر شرایط متفاوتی که دارند، مجبور به کار در خیابان شده‌اند تا بتوانند امر معاش کنند و زندگی خود را بگذرانند.نقش خیریه های تحصیل محور در زندگی کودکان کار
دیدن کودکان کار در خیابان، یکی از غمگین‌ترین صحنه‌هایی است که هر روزه در خیابان با آن مواجه می‌شویم. متاسفانه این معضل بزرگ، نه تنها رو به کاهش نیست بلکه هر روزه به آمار تعداد کودکان کاری که در خیابان مشغول پیدا کردن راهی برای گذراندن زندگی خود هستند، افزوده می‌شود.
کودکان کار، بدون خانواده یا سرپرست خانوار؟
برخلاف تصور عموم، کودکان کار تنها شامل افرادی که سرپرست مالی خانواده خود هستند یا کودکانی که بدون خانواده زندگی می‌کنند، نمی‌شوند بلکه این دو دسته از افراد، تنها بخشی از جامعه کودکان کار را تشکیل می‌دهند. این کودکان، بنا بر هر علتی که مشغول کار باشند، از تحصیل باز می‌مانند که این موضوع اهمیت نقش خیریه‌های تحصیل محور در زندگی کودکان کار را نشان می‌دهد. کودکان کار، به سه گروه اجتماعی تقسیم می‌شوند؛ آنها می‌توانند افرادی باشند که برای تامین معاش خانواده خود مجبور به تحمل رنج کار از سنین پایین هستند، گروهی نیز بنا به مشکلات مختلف خانواده اعم از سواستفاده جنسی یا مصرف مواد مخدر توسط والدین، از خانه فرار می‌کنند و به خیابان پناه می‌آورند، گروه سوم نیز شامل کودکانی هستند که با خانواده خود زندگی می‌کنند اما توسط والدین و اطرافیان، به انجام کار در خیابان مانند دستفروشی، مجبور می‌شوند.
از دست دادن فرصت‌های زندگی، درد مشترک کودکان کار
کودکان کار، هنگامی به کار در خیابان مشغول هستند که اکثر همسنهای خود را در حال تفریح یا رفتن به مدرسه می‌بینند. این کودکان، با اجبار به کار تمامی فرصت‌های طلایی زندگی خود را از دست می‌دهند و فرصتی برای بهره بردن از تجربه‌های کودکی و تحصیل ندارند. در این میان، نمی‌توان نقش خیریه‌های تحصیل‌محور در زندگی کودکان کار را نادیده گرفت. این خیریه‌ها شرایطی را فراهم می‌کنند که کودکان کار بتوانند به ابتدایی‌ترین حق طبیعی خود که تحصیل در شرایط مناسب است، دست یابند. این خیریه‌ها در جهت برطرف کردن نیازهای خانواده‌ی کودک کار و فراهم کردن شرایط مناسب برای زندگی آنها نیز اقداماتی انجام می‌دهند که خانواده را از درآمد کودک بی‌نیاز کند و دیگر اجباری برای کار کودک برای خانواده، نباشد.
ارائه طرح های متنوع برای حمایت آموزشی کودکان کار | نقش خیریه‌های تحصیل محور در زندگی کودکان کار
اصلی‌ترین فعالیت این خیریه‌ها، سوادآموزی و آموزش مناسب برای کودکان کار است که این مسیر با کمک افراد دلسوزی که نگران آینده‌ی این کودکان هستند، هموار شده است. واضح است که ساختن حال و آینده تمام کودکان، به عنوان یکی از مهم‌ترین مسیرهای رسیدن به جهانی بهتر، شمرده می‌شود و کودکان کار نیز از این قضیه مستنثی نیستند. آنها نیز مانند تمام کودکان حق دارند که از کودکی خود لذت ببرند و تنها دغدغه تحصیل داشته باشند؛ داشتن دغدغه مالی یکی از خطرناک‌ترین مسائل برای تخریب حال روحی و جسمی کودکان، به شمار می‌آید. نقش خیریه‌های تحصیل محور در زندگی کودکان کار آنجا پررنگ می‌شود که این خیریه‌ها می‌توانند با فراهم کردن شرایط مناسب برای تحصیل کودکان کار، حق انتخاب برای ساختن آینده بهتر بدون نیاز به نگرانی‌های اضافه را بدهند. از همین رو بنیاد دانش نیز خدمات متنوعی در جهت فراهم کردن شرایط تحصیلی مناسب، ارائه می‌دهد؛ مشاوره تحصیلی، برگزاری کلاس‌های تقویتی و ارائه بورسیه‌‌های تحصیلی از جمله برخی از خدمات این سازمان هستند.
چگونگی فرآیند حمایت آموزشی خیریه‌ها برای کودکان کار | نقش خیریه‌های تحصیل محور در زندگی کودکان کار
کودکانی که توانایی تحصیل ندارند، امکان دست یافتن به مهارت‌هایی که در نهایت منجر به کسب درآمد برای آنها در بزرگسالی شود نیز نخواهند داشت که این مسئله، مهم‌ترین دغدغه برای خیریه‌های تحصیل محور است. طبق تحقیقات انجام شده، نقش خیریه‌های تحصیل محور بر زندگی کودکان کار، آنچنان پررنگ است امکان نادیده گرفتن شدن را ندارد زیرا هر سال تحصیلی برای کودکان می‌تواند در آینده یازده درصد بر درآمد فرد، بیافزاید. خیریه‌ها برای تحصیل کودکان کار شرایط متفاوتی را ایجاد کرده‌اند که به طور کلی، به سه دسته تقسیم می‌شوند:
1)امکان تحصیل کودکان کار در مدرسه‌های دولتی: برخی از کودکان کار که از شرایط خانوادگی و اجتماعی نسبتا بهتری برخوردار هستند، با کمک مددکاران اجتماعی و همچنین حمایت‌های مالی حامیان خیریه‌ها، می‌توانند به تحصیل در مدارس دولتی مشغول شوند.
2)تحصیل کودکان کار در انجمن تحصیلی: این انجمن شامل افرادی می‌شود که به دلایل مختلف، امکان داشتن تحصیلات عادی را ندارند که شامل دلایلی نظیر کامل نبودن مدارک شناسایی، رها کردن مدرسه در اواسط دوران تحصیلی یا بازماندگی از درس خواندن و ایجاد تاخیر در شروع مدرسه، می‌شود.
3)تحصیل در نهضت سوادآموزی: این دوره‌های تحصیلی که معمولا کوتاه مدت هستند، ویژه کودکان کاری است که به هر دلیلی امکان بهره بردن از تحصیل را نداشته‌اند و درنتیجه سواد نیز ندارند. این دوره‌های کوتاه مناسب کودکان و نوجوانان است تا بتوانند با با یک دوره که روزانه فقط دو ساعت است، امکان ورود به پایه‌های بالاتر تحصیلی و استفاده از فرصت آموزش‌های رسمی را داشته باشند.
کار داوطلبانه، هدیه‌ای برای جبران فرصت‌های از دست رفته
خیریه‌ها معمولا با استفاده از کمک افرادی که تمایل به کار داوطلبانه دارند، اهداف خود را جلو می‌برند. بخش بسیار زیادی از فعالیت‌های خیریه‌ها به کار داوطلبانه در بخش آموزشی و تحصیلی، اختصاص داده شده است که در این بخش، افراد مختلف، فارغ از سن و جنسیت و موارد مشابه، می‌توانند برای فراهم کردن فرصتی برای آموزش به کودکان کار، اقدام کنند. با آموزش‌های مناسب، کودکان کار نیز می‌توانند مانند سایر همسنهای خود، از لذت زندگی و تحصیل بهره‌مند شوند که این خود، بزرگترین کمک در جهت ساختن آینده‌ای بهتر برای این کودکان است.
کودکان کار، تاوان‌دهنده‌ی بی عدالتی و کاستی‌ها
شمار کودکان کار در جهان به 160 میلیون رسیده است که از این تعداد، 3 تا 7 میلیون آنها در ایران هستند. این آمار هولناک، نشان می‌دهد که سالانه تعداد زیادی از کودکان سراسر جهان، تاوان کمبودهای جامعه‌ای را می‌دهند که در آن زندگی می‌کنند و به ناچار، از نعمت کودکی محروم می‌شوند. نقش خیریه‌های تحصیل محور در زندگی کودکان کار، در طی سال‌های اخیر افزایش زیادی داشته است زیرا آنها توانسته‌اند تا حدی از بزرگتر شدن این مشکل جهانی، جلوگیری کنند. امید است تا با گسترش این خیریه‌ها و جلب اعتماد حامیان جدید، توجه جوامع جهانی به این معضل بزرگ جلب شود تا دیگر شاهد چشمان غمگین کودکانی که سر هر چهارراه، در حسرت کلاس درس، دستفروشی می‌کنند؛ نباشیم.
